Sigara tiryakisine kötü haber

Sigara tiryakisine kötü haber

AA Giriş Saati : 12.04.2009 14:42


Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Leyla Sağlam, ABD'de yapılan bir araştırmanın, kanserojen etkisi kanıtlanan sigarada bulunan gözle görülmeyen birçok partikülün enfeksiyon hastalıklarına da neden olduğunu ortaya çıkardığını bildirdi...

Doç. Dr. Sağlam, ABD'de sigara filtrelerinin üzerindeki tütün taneciklerinde bakteri üremesinin sigara kullanıcıları için potansiyel bir risk olup olmadığı yönünde bir araştırma yapıldığını ifade etti. Araştırmanın sonuçlarının yayımlandığını ve Türk Toraks Derneği'nin Antalya'da düzenlenen 12. Yıllık Kongresi çerçevesinde ''Yılın Makalesi'' adı altında duyurulduğunu belirten Sağlam, araştırmanın, sigaranın kanserojen etkisinin yanı sıra enfeksiyon yönüne de işaret ettiğini vurguladı.

Sigara içinde 4 binden fazla zararlı madde olduğunu, bunun yanı sıra yapılan araştırma sonucu içilen sigarada gözle görülmeyen birçok partikülün bakteri ve endotoksin barındırdığının tespit edildiğini anlatan Sağlam, bu tespitin bugüne kadar hastalarda sebebi bilinemeyen ve teşhisi konulamayan, akciğer ve ağız enfeksiyonlarının da nedeni olabileceğine işaret etti.

Hastalıklara neden olan bu bakterilerin, tütünün üretildiği, kurutulduğu ortamlara bağlı değiştiğine de değinen Sağlam, şöyle konuştu:

''Araştırmada, ABD'nin popüler 8 sigara markasından örnekler alınıyor. Bu örnekler, altı yıl depoda beklemiş sigaralarla karşılaştırılıyor. İlk 24 saatin ardından tüm örneklerde yüzde 92,9 oranında bakteri ürediği görülüyor. Sigarada kullanılan tütün gelişmekte olan ülkelerden geliyorsa, tütünde bu ülkede görülen türde bakterilere rastlanıyor. Burada sigaranın paketlendiği ve ulaştığı yerler, tutulduğu ortamlar da önemli.''

Leyla Sağlam, tütünün yıkanan bir ürün olmadığını, toplandıktan sonra çeşitli yöntemlerle kurutulduğunu hatırlatarak, bu kurutma işleminde zaman zaman sorun yaşandığını söyledi. Sağlam, ''Yapraklar halinde ipe dizilen tütün, bir katman oluşturur. Bu katmanlar arasında yeterli kuruma sağlanmazsa, küf dediğimiz mantar türleri oluşur'' dedi.

4 BİN ÇEŞİT ZEHİR VE MANTAR TÜRLERİ CİĞERE ÇEKİLİYOR

Sigara içen kişinin, 4 bin çeşit zehirin yanı sıra bu mantar türlerini de ciğerine çektiğine vurgu yapan Sağlam, şöyle konuştu:

''Akciğerlerle sindirim sistemi birbirinden farklıdır. Çünkü sindirim sistemi nispeten steril değildir. Ancak akciğerler tamamen steril ortamlardır. Dolayısıyla bu steril ortama bakteri koyduğunuz zaman hastalıklara neden oluyor. Sigara içen kişiler sigaradaki yüksek sıcaklığın bu bakterileri öldüreceğini de düşünebilirler, ama ne yazık ki bu yüksek sıcaklık bu tipteki bakteriler ve mantarların ölmesine yetmiyor.''

Sağlam, bu riskin sadece sigara için geçerli olmadığını, puro, pipo ve çiğneme tütününde de bakteri ve mantar riski bulunduğuna dikati çekti.

Fazil Say'dan Baykal'a mektup.

Müzisyen Fazıl Say secimin hemen ertesi günü Deniz Baykal'a bir mektup yazdı..

İşte 'normal ve mutlu bir ülkede'yaşamak isteyen bir Türk sanatcının,bir aydının muhalefet partisinden bekledikleri....

Deniz Baykal'a "müzik örnekli iktisat" mektubu

Mustafa Kemal Atatürk,bugün bu saatte yaşıyor olsaydı,muhtemelen:
"AKDENİZ'DEKİ ORDULAR!!İLK HEDEFİNİZ,ANADOLUDUR! İLERI!!!"emrini verirdi...

Ülkenin deniz kenarındaki hemen hemen bütün şehirleri AKP'nin elinden geri alındı dünkü seçimde...

Ege,Akdeniz tamamen...
Karadeniz'in ve Marmara'nın da çoğu...
Büyük kısmı CHP de toplanarak...
Batı Anadolu.(İzmir mesela)kilitlenmiş durumda...Ezici bir üstünlükle.

Güneydoğu,Kürtler...
Çok haklı olarak DTP de karar kıldılar..
Onlarınki de ezici üstünlük...

Orta ve Dogu Anadolu ve tabiki Ankara ve İstanbul'un milyonlarca nüfuslu varoşları, iktidar partisi AKP de...

Bu da %39 demekmis tam olarak...
Ak Parti'yi zor bir 3 yıl bekliyor..
Ama unutmayın:Tayyip Erdogan usta bir liderdir..

En azından bu elindeki %39 u asla kaybetmiyecektir,ve siz gelip %39 dan fazlasinı almadığınız sürece de biz burada boşuna dil döküyor olacağızdır...

Ülkenin batısı Yunanistan dogusu Afganistan gibi...
İnsanları da öyle...

Atatürk:"Ben halkı niye dinleyeyim?
Halk beni dinlesin!" diyen,cesur tip bir liderdi...
Bu ama,"tarihe not düşen" büyük liderlerin üslubudur..
Kendisinden sonra oyle bir lider gelmedi...

Büyük bir bağlama ustadı olan Arif Sag'in:
"Ben sazımı ne dinleyeyim? Sazım beni dinlesin!"
demesi gibi...

Aynı şekilde,Arif Sağ'dan daha iyi bağlama çalan henüz yok...

Ludwig van Beethoven,sağırliğında bile bütün insanlığa kendini dinletmekte...

Niye???
Deniz bey,
" Toplanalım psikolojisi"nde size destek vermekteyiz...
"Bölünmeyelim,ufalmayalım,ezilmeyelim,mahvolmayalım"psikolojisi...
Ne siz in parti baskanlıgınız,ne Kemal Kılıçdaroglu'nun İstanbul liderliği, umurumuzda degildi ...
Derdimiz endiselerimizdi...
Ve onlar hala varlar...
Kılıçdaroğlu'nun dürüstlüğü...

Düşünün ki bir Sezen Aksu var,sürekli Tarkan ve Ajda Pekkan'ı eleştiriyor,"Kirli söylüyorlar" diyor(yolsuzluk yapıyorlar der gibi misali örnek),"dürüst değiller" diyor(playback yapar onlar der gibi keza) vesaire...

Ama eninde sonunda halk da Sezen Aksu'ya soracaktir:
"Peki ya sen ne yaptın?" diye...
Biz de sadece beklemedeydik,Kılıçdaroğlu kazansaydı neler yapacaktı diye...
Yöntemi ama:"Müthiş bir sey"değildi!Hem de hiç değildi...
Zaten kazanamadı da...
Yazık oldu,görmek isterdik,"gelse ne yapardı?"yı...

Sayın Baykal,Eskişehir,Ordu ve İstanbul-ŞiŞli'nin laik oy olmasına,ama seçim haritasındaki renginin farklı olmasına üzülmediniz mi siz??
Artık ne zaman Türkiye'nin sol-laik oy bölünmesinden kurtulacagız??
Ne zaman??

1980'ler ve 90'lar da kaç kere fırsat tepildi bu sebepten???...
Sırf bu bile "huzursuzluk"...hepimizde...
Ben Eskişehirli olsam mesela:şehrimde mucizeler yaratmış bir Büyükersen'den asla vazgecmem.
Ama Türkiye genelinde DSP'nin %2 oy alacagini da bilerek...
Hazin bu... Sorumlusu sizsiniz...

Anadolu sehirlerinde ise endişeler iyice artmakta,Elazig??
Sivas??(Aşık Veysel'n Sivas'ı...uzun ince bir cikmaz sokaktayim!!benim sadık yarim %2 CHP!!)laiklik tamamen unutulmuş durumda...
Neden???

AKP'nin yogun olduğu yerler özellikle...
Kadınlarımız etekle dolaşamıyor,marketlerde bira bile satılmıyor,bilim ve sanat zaten yok...
Tarikatlar çoktan almış başını gitmiş,dinci siyaset başa gecmis...
Neden???

Neden karsı siyaset üretilmemiş???
Neden sahaya çıkılıp bu mücadele verilmemiş??
Neden??

Var mı iktisadi açılımlarınız??
Bu Şehirlerin insanlarIna hitap etmek konusunda?
Eğer yoksa,CHP'nin basina,sizin yerinize,"iktisadi ve gercekci fikirleri-projeleri olan" birisini istiyoruz.
Açık ve net...
Çünkü ülkemizin de,hayatlarımızında,en kritik,en belirleyici yıllarndayız...

Varsa fikirler,ne ala,uyğulamaya geçilmesini hemen isteriz...
Deniz bey;Mevzubahis konusu olan şey yaklaşık 2o-3o milyon insanIn endişeleridir..
Ve bu endişeler gercekten ciddi boyuttadır...
Bu şaka bir rakam değildir...
3o milyon :
3 kere Macaristan,
5 kere İsviçre
16 kere Estonya eder...
Bu muhim bir güçtür...

Ve bizler,atılım görmek istiyoruz...
Ötekileşmekten kurtulmak,Ergenekon vs gibi paranoyalardan ve seriat gibi travmalardan çıkmak,normal bir ülkede mutlu bir şekilde yaşamak istiyoruz...
Türkiye'nin öteki yüzü de aynı şeyleri istiyor elbet...
Var mı ikisini toparlayacak gerçekci bir iktisadi fikir???

Piyano ile "Ney" fevkalade güzel beraber muzik yapabilir Deniz bey...
Yeter ki beste iyi olsun...
Ve buradaki iyiden kasit,iki enstrumanı da çok iyi tanımaktan gecer...
Piyano ile Ney beraber müzik yaparken,nelere dikkat edilmesi gerektiğini bilmekten gecer...
Ortaya bir ilk çıkabilir ve bu muhtesem olabilir...

Varoşlar ???
Ordaki insanlar için ne yapacaksınız???
Su anda tamamen toplanmış olan laik birlikten alacağınız destek ile büyük şehirlerimizin(adını bile duymamış olduğumuz semtlerinde yaşayan)yeni sahiplerine neler sunmak istiyorsunuz?

Var mı"eğitim projeleri"niz??
İşsizliğe cözüm??
Kültür sanat projeleri??
Bunlara destek olacak "sivil toplum örgütleri"...ya da "sponsorlar" ???
O insanlara AKP'den daha fazla şey sunacak mısınız ???
Bu 3 yil icinde???

Güneydoğu'da oyunuz sıfır!
Sıfır aslında iyi bir başlanğıç noktasıdır...
Tabi fikirler varsa...
Kürtlere nasıl yardımcı olacaksınız?
Kürt sorununa nasıl çözumler getireceksiniz???

Deniz bey,bu mektubumu okuyan insanlar muhtemelen mektubun altına kendi sorularını da ekleyeceklerdir...
Ve size sorulacak çok soru var..
Ama bir sey gercek:
Yapmak zorundasınız...
Yapamıyorsaniz da yerinizi en sayğın bir sekilde bu işlerin üstesinden gelebilecegine inanan genc bir yeteneğe bırakın...
Bizler uzun zamandır "inanc" görmedik..
Cok uzun zamandır...

Seçim mitingleri sırasında,Tayyip Erdogan'ın dil sürçmeleri sonucu çıkmış yanlış cümleleri üzerinde(kronometre ile tutmak zorunda kalmıştım)tam 52 dakika konuştunuz..

Sürekli bir "eşek" tartışması...
Katır... At... İnek...
Her mitingde...
Kendimi haftalarca 3 yaş zekasının içinde buldum ve çok sinirlendim bu duruma...
Size oy veren %24 bu zekanın çok üstünde.
Bunları bilin isterim..

Bu yazimin altina muhtemelen yüzlerce kişi kendi eleştirilerini de yazacaktır...
Hepsini okuyun...
Size verilen %24 oy asla "size" değildi...
Toplandık biz...
Endişelerimizden ötürü...

(Bu betimlememin kısmen haksız olduğunu biliyorum,burada belediye seçimleri söz konusu olan...
Çok başarılı çok değerli belediye başkanlarınız da kazananlar arasındadır... Haksızlık yapmak istemezdim..Ama Antalya örneği,bu secimin genel itibariyle mahalli değil siyasi olduğunun en güzel örneğidir.Senden benden daha laik ve şehrine cok güzel hizmetler hediye etmiş bir başkan idi Menderes Türel...
ta ki,AKP'ye Antalyalıların şu ortamda daha fazla oy veremeyecegi asıl gercek olandır...)
Her zaman dostlukla...sayğıyla içtenlikle...

Yağmur...

Yağmur!.. mutluluğuma gölge düşürmek için yağıyorsun aldırmıyorum.. niyetin beni ıslatmaksa ben zaten ağlıyorum... ________________________________

Yağmur neden yağıyorsun
Neyi ıslatmak istiyorsun
Cadde ıslak
Sokak ıslak
Ben ıslak
Eğer gözlerimi ıslatmak istiyorsan bırak
Onlar zaten ıslak...

ıslak çınar
10.04.2009

Doğal Gaz'a geçiş ve kullanım...

Doğalgaza geçişte binalarda yapılması gerekenler nelerdir?

- Doğalgaz Kullanılacak Alanda Teknik Inceleme:Sistemin kurulacağı yerde ısı ihtiyacı,cihaz seçimi,havalandırma sisteminin belirlenmesi,baca uygunluğu gibi dönüşümle alakalı teknik konularda inceleme yapılır.
- Kalorifer Kazanlarında Dönüşüm:Mevcut (kömür - fuel oil) kazanlar inceletilerek bu kazanlarda dönüşüm yapılabileceği gibi,yeni doğalgazlı kazanda monte ettirilebilir.Isı kapasitesi ve mevcut radyatörlerler de göz önünde bulundurulmalıdır.
- Baca Dönüşümü:Diğer yakıtların kullanıldığı binalarda bacalar geniş olduğundan, doğalgaza geçişte baca kesitlerinin daraltılması gerekmektedir.Çünkü bacanın eski haliyle kullanılması bacada yoğuşmaya neden olur.Bu durum bacada hasarlara ve kazan borularında çürümeye yol açar.

Kullanım Alanları

Merkezi Isıtma Amaçlı Kullanım

Merkezi sistem birden fazla bağımsız bölümün bir kazan dairesinden ısıtılmasıdır.
Genellikle 12 veya daha fazla bağımsız bölüm içeren binalarda ilk yatırım maliyeti ve tesisatın işletme şartları açısından tavsiye edilir.
Doğalgaz kullanımında merkezi ısıtma kalorifer kazanı,brülör,otomatik kontrol sistemi,sirkülasyon pompası,emniyet donanımları,vana, pompa,doğalgaz sayacı,izolasyon,borulama,baca,tesisat armatürleri,gibi temel unsurlardan oluşan bir sistemdir.
Doğalgaz yakıldığında duman gazları ile
birlikte su buharı ortaya çıkmaktadır.Duman gazlarındaki su buharının kazan içinde yoğuşması kazanın ömrünü kısaltan en önemli faktördür.Yoğuşan su buharı asidiktir ve metal malzemede tahribata neden olur.Bu nedenle merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan kazanlarda yoğuşma kontrol altına alınmalıdır.Bu ise otomatik kontrol vasıtasıyla dönüş suyunun kontrolü ile gerçekleşir.
Ilk yatırım ve işletme maliyeti düşüktür.Özellikle otomatik kontrol ilavesi ile sistem daha kontrollü hale geldiği için işletme maliyeti daha da düşecektir.Ayrıca ısınma tek noktadan olduğu için daha emniyetlidir.


Merkezi ısıtma sisteminin ana elemanları kazan ve brülörlerdir.

Çelik kazanlar

Çelik esnek bir malzeme olduğu için ısı tekniğinde en uygun malzeme olarak bilinmektedir.Yüksek ısıl gerilimlere dayandığından çatlama riski yoktur.Çelik kazanların uluslararası standartlara uygunluk şartı aranmalı, doğalgaza uygun dizayn edilmiş olmalıdır. Fiyatları diğer seçeneklere göre ucuz,tamiratı daha kolay ve kireçlenme riski düşüktür.

Blok olarak üretildikleri için nakliyeleri,dar yere sokulmaları dökme dilimli kazanlar gibi kolay değildir.

Çelik kazanlar TSE 497, TSE 4040, TSE 4041(ısıl verim, kapasite)satandartlarına uygun olmalıdır.

Döküm kazanlar

Çelik kazanın kazan dairesine taşınamadığı durumlarda dilimler halinde döküm kazan kullanılabilir.Dilimlerin montajı mutlaka uzman kişilerce yapılmalıdır.Ömürleri uzundur, pahalıdırlar, kullanımdan kaynaklanan döküm çatlakları tamir edilemeyeceğinden dilim değişimi gerekir,dilim ilavesi ile kapasite artırımı mümkündür.Döküm gevrek bir malzeme olduğundan uygun olmayan kullanım ve işletme koşullarında çatlama riski vardır.
Döküm kazanların ithal edildiğinde,DIN 1691 ve 4702 normuna yerli kazanlarında TSE 430,4040,4041 (ısıl verim) satndartına uygun olması gerekir.

Yoğuşmalı kazanlar

Duman gazlarında bulunan su buharının kazan içerisinde yoğuşması kazan ömrünü olumsuz etkilediğinden engellenmek istenir.Bu nedenle su buharı duman gazı ile birlikte bacadan atmosfere atılır.

Ancak bu su buharı bir enerji taşımaktadır ve klasik tip sıcak su kazanlarında bu enerjiden faydalanmak mümkün değildir.
Günümüzde bu enerjiden de faydalanmanın yolları bulunmuştur.Yoğuşmalı kazanlar duman gazında bulunan su buharını yoğunlaştırarak ve baca gazı sıcaklığını düşürerek ilave enerji kazanır.
Yoğuşmalı kazanlarda baca gazındaki su buharının yoğuşturulması için gazların temas ettikleri yüzeylerin sıcaklıkları baca gazı yoğuşma sıcaklığı değerinin altında olmalıdır.Aksi halde bir yoğuşma olmaz. O halde yoğuşmalı kazanların etkin bir şekilde kullanılması için,sistem su sıcaklıkları yoğuşma sıcaklıklarının altında olmalıdır.

Doğalgazda kullanılan brülörler de şu şekilde sınıflandırılır.

Üflemeli Brülörler

Dökme dilimli kazanlarda dilim ilavesiyle kapasite yükseltilmesinde brülör değişimi gerekmeyebilir.Bu tip brülörlerde yanma havası bir fan vasıtasıyla alınır. Üflemeli brülörlü kazanlarda brülör değişimi vasıtasıyla yakıt tipi rahatlıkla değiştirilebilmektedir.Merkezi kazan sistemlerinde mutlaka 2 - 3 kademeli ve modülasyonlu brülörler tercih edilmelidir.Tek kademeli brülörler daha küçük kapasitelerde (örneğin 70 kw altında)tercih edilebilir.
Havalandırmanın rahat olmadığı kazan dairelerinde tercih edilmelidir, gürültüleri fazladır,hareketli parçaları olduğundan arıza ihtimali daha fazladır,bağlandığı kazandan söküldüğünde kazandan başka bir yakıt yakabilir.

Atmosferik Brülörler

Yakma sistemi evlerimizde sofbenin aynısıdır,gürültü yok denecek kadar azdır, bu tip brülörler doğalgaz ve LPG yakarlar,kazan dairesi havalandırmasının iyi olması gerekir,baca bağlantısının rahat olması gerekir,arıza ihtimali yok gibidir.

Alevsiz Brülörler

Seramik fiber yanma kafası dolayısıyla alevsiz yanma teknolojisine sahip bir brülördür.Yalnızca kendisine özel kazanlarda kullanılabilir.Özel bir brülördür.

Çift Yakıtlı Brülörler

Hem fuel oil hem de gaz yakabilen brülörler olup,gazın kesilmesi halinde fuel oil ile çalışma imkanı sağlar.Kesintisiz çalışmak zorunda olan endüstriyel tesislerde tercih edilirler.

Kişilerin ısıtma cihazlarını yaşadıkları mahalde kendi konfor ve istekleri doğrultusunda kullanarak ısınma şeklidir.
Bireysel ısıtmada genel olark ilk yatırım maliyeti merkezi sisteme göre daha yüksek olmasının yanısıra işletme maliyeti de,cihazların ulaştığı verim değerlerinin düşük olması nedeniyle daha yüksektir.

Tercih edilmesinin başlıca nedeni yakıt ücretlerinin kişiye özel olarak ödenmesidir.

Her dairenin bağımsız ısıtılması anlamına gelen bireysel kullanıma yönelik ısıma sistemlerini kombiler,kat kaloriferi ve sobalı ısıtma sistemleri ve şömineler oluşturmaktadır.


Kat Kaloriferleri

Kat kaloriferleri,kazan içindeki suyun istenilen sıcaklıkta ısıtılması ve bunun bir pompa vasıtasıyla radyatörlerde dolaştırılması ile mekanınısıtılmasını sağlayan cihazlardır.

Kat kaloriferli sistemlerde kullanılan yakma sistemi,Kat Kalorifer kazanı,Çelik Kazan,Çelik Dumanlı Borulu Kazan,Döküm Kazan olarak sınıflandırılır.

Kat kalorifer kazanları tamamen doğalgaza uygun dizayn edilmiş olabileceği gibi mevcut mazotlu kat kalorifer kazanlarının doğalgaza dönüşümü de mümkün olabilir.

Kat kaloriferlerinin kazanları hem atmosferik hem de üflemeli brülörlü olabilir. Boylerli tip cihazlarla sıcak su teminide sağlanabilmektedir.

(a)

Doğalgaz'ın avantajları, dezavantajları..

Avantajları

Doğalgazı tercih etmenin bir çok sebebi vardır bunlar;
- Doğalgaz çevre dostudur.Çevreye saygılı,havayı kirletmeyen,doğaya zarar vermeyen çevreci bir enerji kaynağıdır.Yandığı zaman çevreye zararlı olan kül, yanmamış hidrokarbonlar,kükürt oksitleri gibi atık maddeler meydana getirmemektedir.Zararlı karbonmonoksit ve azotoksit emisyonları diğer yakıt türlerine göre daha düşüktür. Kısacası; doğanın,çevrenin ve dolayısıyla insan geleceğinin ciddi bir sigortasıdır.
- Doğalgaz her an kullanıma hazırdır.
- Doğalgaz ekonomiktir.Yanma veriminin diğer yakıtlara göre daha çok olması,buna karşı yakıt kaybının az olması doğalgaz kullanımını ekonomik kılmaktadır.
- Doğalgaz havadan hafiftir.Gaz kaçakları hava ile karışmadan önce yükseklerde toplanır ve havalandırma bacalarından kolaylıkla dışarı atılabilir.
- Doğalgaz kuru bir gaz olduğu için içinde su buharı bulunmaz.
- Doğalgaz zehirsizdir.Solunduğunda, zehirlenme ve öldürme etkisine sahip değildir.Yanlız yanma ürünü gazlar ortama yayılırsa diğer yakıtlarda olduğu gibi içerisinde CO nedeniyle zehirleme yapabilir. Cihazlar, banyo,yatak odası dibi kapalı mekanlara gazlı cihaz taktırılmamalıdır. Cihazlar hava alabilen mutfak, kapalı balkon, koridor gibi bölümlere yerleştirilmelidir.
- Doğalgaz temizdir.Kurum,is gibi atık ürünler ortaya çıkmadığı için ev ve cihazlar temiz kalmaktadır.
- Doğalgaz önceden sipariş verme gerektirmez.
- Doğalgaz depolama yeri gerektirmez.Yakıt depolama gereksinimi olmadığından uygun olan yerlere kazan monte edilebilir.Kazanlar fazla yer kaplamadığından alan kaybı olmamaktadır.
- Doğalgazda her daire ayrı gaz kullandığı için ne kadar gaz tüketildiği kolaylıkla belirlenir.Kullanıldıktan sonra ödeme yapıldığından,önceden ödeme gerektirmez.
- Doğalgazlı sistemlerde yanma olayı kontrol edilebildiği için yakıt kaybı çok azdır.
- Doğalgaz hava ile çok iyi karıştığından yanma verimi yüksektir.
- Doğalgazda ön yakıt masrafı yoktur,alev boyu fuel oil ve kömüre göre daha kısadır.
- Diğer yakıtların kullanıldığı cihazlar yanma ürünü olarak kükürt içerdiğinden baca gazlarının suyun yoğunlaşma noktasına kadar soğutulması ve böylece suyun gizli ısısından faydalanılması imkanı yokken,doğalgazda ekonomizer ilave edilerek baca sıcaklığı 56 °C dereceye kadar indirilebilir.
- Doğalgazda yanma için hava en azdır.Bu oran kömürde % 20-30 fuel oil de % 10-20 doğalgazda ise % 5- 15 dir.
- Doğalgazın temiz olması ve içerisinde kükürt bulunmamasından dolayı sanayi sektöründe doğrudan kullanılabilir.Aynı zamanda sanayi sektöründe sistem verimini artırarak kalitesinin yükselmesini sağlar.
- Ham petrole alternatif bir yakıt olarak dış enerji çeşitliliği açısından stratejik bir avantaj sağlar.
-Tesis çok az bakım ve denetleme gerektirir.
-Doğalgaz çok amaçlı kullanıma sahiptir.Konutlarda ısınma,sıcak su ve pişirme amacıyla kullanılabilmektedir.
-Doğalgaz sessiz ve gözden uzak yer altı boru şebekesiyle 365 gün / 24 saat kesintisiz ve emniyetli olarak dağıtılmaktadır.

Dezavantajları

Ülkemizde doğalgaz yok denecek kadar az olduğundan,tümüyle dışa bağımlı bir sektör meydana getirmektedir.
Kapalı hacimlerde %5-15 oranında hava ile karışım oluşturduğunda küçük bir kıvılcımla patlayabilen ve büyük hasar oluşturabilen bir yakıttır.
Doğalgaz kullanımında güvenlik,kalite,bilinç ve organizasyon çok önemlidir. Standart dışı ve dikkatsiz kullanımı çok büyük tehlikeler doğurabileceğinden denetimin dikkatli ve hassasiyetle yapılmasıdır.

(a)

Kombi Seçim Kriterleri

Kombi kat Kaloriferlerinin seçim kriterleri ve montaj kuralları

Doğalgaz ve Lpg yakmak üzere geliştirilmiş olan kombi kat kaloriferlerinin ülkemizdeki kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır
Kombilerin en önemli avantajı,kullanıcıya arzu ettiği konfor koşullarını bağımsız olarak temin edebilme serbestliği sağlamasıdır.Diğer önemli avantajı ise ısının aynı konut içerisinde üretilip tüketilmesi sayesinde istenilmeyen ısı kayıplarının minumum düzeyde kalması ve kullanımının ekonomik olmasıdır. En önemli dezavantajı ise ilk yatırım maliyetinin özellikle çok daireli apartmanlarda merkezi ısıtma sistemlerine göre yüksek olmasıdır.İşlevsel özellikleri bir takım farklılıklar içeren kombi cihazlarının seçiminde yapılan hatalar ısınma sorunları oluştururken yakıt tüketimini de olumsuz yönde etkilemektedir.Montajlarda yapılan hatalar ise işletme esnasında cihazlarda karşılaşılan sorunları artırmakla birlikte sonu ölümle bitebilen müessif olaylara neden olabilmektedir.

Kombi kat kaloriferi yatırımının hem tekniğe uygun, hem de ekonomik olarak gerçekleştirebilmesi için aşağıdaki belirtilen kriterlerin göz önünde bulundurulması gerekir.

Cihaz Seçimi

Mahal koşulları,ısıtma sisteminin özellikleri ve kullanıcının ihtiyaçları gözününde bulundurularak yapılmalıdır.Yanlış cihaz seçimi ilk yatırım maliyetini gereksiz yere artmasına,ayrıca işletme problemleri yanında yakıt sarfiyatının da yükselmesine neden olacaktır.

Cihaz Montajı

Emniyetli bir yanma ve güvenli kulanım için mutlaka uluslar arası standartlara ve ilgili gaz idaresinin şartnamelerine uyulmalıdır.Cihaz ve tesisat montajı standartlara uygun yapılmadığı taktirde işletmeye alma ve çalışma esnasında istenilmeyen sorunlarla veya daha da kötüsü messif olaylarla karşılaşabileceği unutulmamalıdır.

Eğitim ve Tecrübe

Cihaz seçimi ve montajında kullanılan teknik elemanlar konusunda deneyimli ve eğitilmiş olmalıdır.

Kombi Cihazlarının seçim kriterleri nelerdir?

Mahal koşulları

Mahalin hacmi

Bacalı veya fanlı kombi cihazları açık yanma hücrelidirler.Yanma işlemini ortam havasını kullanarak yerine getirdikleri için bu tip cihazların monte edildiği mahaller,minimum 10-12 m³ hacminde olmalıdır.

Havalandırma Durumu

Bacalı ve fanlı cihazlar,içinde bulundukları mahalin havasını kullandıklarından bulundukları hacimler yeterli havalandırmaya sahip olmalıdır.Mahal uygun kesite sahip bir iç mahalden sürekli olarak havalandırmalıdır. Menfez kesitleri cihaz kapasitesine bağlıdır.Ve 24,000 kcal/h’lık bir cihaz için 130cm² dir

Hermetik cihazların monte edildiği mahale havalandırma menfezi konulmasına gerek yoktur.Çünkü bu tip cihazlar sanip oldukları özel baca kiti vasıtasıyla, yanma için gerekli taze havayı doğrudan dış atmosferden alır ve eğzoz gazını yine aynı set vasıtasıyla dış ortama tahliye ederler.
Bacalı tip cihaz özel bir uygulama ile dolap ve kapalı bir hücre içerisine monte edilecekse bu durumda bu bölümün üst ve alt seviyelerinde çekiş ve taze hava gereksinimi için sırayla 32-65cm² kesitlerinde birer adet menfez bulundurulmalıdır.

Baca durumu

Bacalı cihazların monte edileceği mahalde çekişi iyi,uygun kesite sahip müstakil veya şönt tip bir baca bulunmalıdır.Cihazların bacaya bağlantısında standartların öngördüğü kriterlere uyulmalıdır.Baca bağlantı borusu bacaya tam sızdırmaz olarak bağlamalıdır.Hermetik ve fanlı cihazlar için baca gereksinimi yoktur.Ancak fanlı cihazlarda atık gaz seti,hermetik cihazlarda ise baca kiti uygun konumda ve ölçüde monte edilmelidir.

Hermetik cihazlarda atık gaz setinin çıkış noktası bir başka kombinin çıkış setine açılabilir pencere veya herhangi bir hava menfizine 100cm’den daha yakın olmamalıdır.Bu konuyla ilgili olarak standartlarda öngörülen detay uygulama kurallarına riayet edilmelidir.

Cihazları duman kanalı ve atık gaz çıkış setlerinin yanabilir malzemelerden uzaklığı minimum 5cm olmalıdır.

Bacalı tip kombiler, müstakil bacalı apartmanlarda yukarıdan aşağıya doğru maksimum 5 kata kadar şönt bacalı apartmanlarda ise yine yukarıdan aşağıya doğru maksimum 10 kata kadar uygulanabilir.Daha fazla kat içeren yüksek apartmanlarda ise yine bu sınırları aşan alt katlara Hermetik kombi uygulamak zorundadır.

Isı Kaybı

Kombinin monte edileceği konutun ısı kaybı,içinde bulunulan bölgenin iklim koşulları ve binanın yalıtımı dikkate alınarak konfor koşullarını sağlayacak şekilde hesaplanmalıdır.Kombiler genellikle 20,000 kcal/h ve 25,000 kcal/h kapasitelerinde üretilirler.Konutun hesaplanan ısı ihtiyacı dikkate alınarak uygun kapasiteli cihaz belirlenmelidir.

Kritik devre basınç kaybı

Kombilerde kullanılan sirkülasyon pompaları genellikle 3 devirlidir.Sirkülasyon pompasının debisi konutun ısı ihtiyacını, basma ve yüksekliği ise kalorifer tesisatındaki direnci yenerek nitelikle olmalıdır.Cihaz iç direnci ile kritik devre basınç kaybı toplamı pompanın manometrik basma yüksekliğinden düşük olmalıdır.Aksi takdirde kalorifer tesisatındaki yetersiz sirkülasyon ve ısınamama sorunlarıyla karşılaşılır.Bu nedenle kullanılacak kombinin sirkülasyon pompası karakteristik değerlerini tesisata uygunluğu kontrol edilmelidir.Ayrıca cihaz montajı yapıldıktan sonra,ısıtma tesisatının toplam direnci dikkate alınarak sirkülasyon pompasının çalışma kademesi uygun devre ayarlanmalıdır.

Tesisat su hacmi ve genleşen su miktarı

Kalorifer tesisatında genleşen su miktarı,kombi cihazı içerisendeki genleşme tankı kapasitesi ile yakından ilgilidir. Tesisat suyunun ısınması sonucu oluşan genleşmenin tank tarafından kompanze edilmesi gerekir. Kombilerde kullanılan genleşme tankı hacmi cihaz kapasitesine göre 6-10 litre arasında değişmektedir. Tesisattaki toplam su miktarı ise radyatör cinsi, boru çapı metrajı ile yakın ilişkilidir.Kombi cihazlarının monte edileceği konutlarda tesisattaki toplam su miktarı maksimum 220 litreyi aşmamalıdır.Bu nedenle kombi cihazlarının yeni konutlarda gerek yakıt tasarrufu gerekse genleşmenin konpanze edilmesi amacıyla düşük su hacimli radyatörlerin kullanımı tercih edilmelidir.Tesisatta mevcut radyatörler kullanılacaksa tesisat su hacminin cihazın genleşme tankı kapasitesine göre uygunluğu kontrol edilmelidir.

Cihazın modeli,ateşleme şekli

Bacalı,fanlı ve hermetik kombilerin ateşleme türüne göre pilot alevli ve elektronik ateşlemeli modelleri mevcuttur.Pilot alevli cihazlarda çalışma konumunda pilot sürekli yandığından ihmal edilecek düzeyde de olsa ilave bir gaz tüketimi söz konusudur.Elektronik ateşlemeli cihazlarda ise ısıya veya sıcak suya ihtiyaç duyulduğunda ana yakıcı otomatik olarak devreye girmektedir.Bu nedenle elektronik ateşlemeli cihazların kullanımı daha konforlu, yakıt tüketimi daha ekonomiktir. Ancak elektronik ateşlemeli kombilerin ilk yatırım maliyeti biraz daha yüksektir.
Ateşleme türüne göre hangi cihazın seçilmesi gerektiği kararında teknik bir sınırlama yoktur.Bu karar tamamıyla kullanıcının arzusu ve tercihine göre verilmelidir.

Cihaz ve tesisat montajında dikkat edilecek hususlar

Kombi cihazları üretim ve uygulama teknolojileri gereği bacalı,hermetik ve fanlı olmak üzere üç farklı modelde üretilir.Ve piyasaya sunulurlar. Işlevsel özellikleri gereği her üç tip cihazın monte edilebileceği mahaller ile ilgili sınırlamalar ve tesisat montajlarına ilişkin kurallar uluslar arası standartlarda tanımlanmıştır.

Genel Hususlar

- Cihaz ve tesisat montajı,ilgili firmanın montaj kitapçıklarına ve ilgili gaz idarelerinin uygulama prosedürlerine göre yapılmalıdır.
- Tesisat ve cihaz montajını yapacak ustalar,ilgili firma ve gaz kuruluşlarının eğitimlerine katılmış, doğalgaz tesisatı uygulamaları konusunda deneyimli olmalıdır.
- Montajda kullanılacak malzemelerin gözle muayenesi yapılmalı, montaj öncesi kir,pas ve çapaklardan arındırılmalıdır.
- Montajda kullanılacak kalorifer ve gaz tesisatı boruları montaj öncesi antipas boya,montaj sonrası ise uygun renkle boyanmalıdır.
- Kombi kat kaloriferlerinin monte edileceği mahalle düz satıhlı, cihaz boyutlarına uygun ölçülere sahip, bir düşey duvar bulunmalıdır. Eğer cihaz, yanabilir malzemeden yapılmış bir duvar üzerine monte edilecekse, duvar mutlaka ısıya dayanıklı bir malzeme ile korunmalıdır.
- Cihaz, pilot alevi görülebilecek, kontrol ve kumanda sistemlerinde rahatlıkla müdahale edebilecek şekilde yerden yaklaşık 1,5 metre yüksekliğe monte edilmelidir.
- Kombi kat kaloriferine servis ve bakım hizmetlerinin rahatlıkla verilebilmesi için cihaz önden minimum 45cm, yan taraflardan ise 6cm boşluk kalacak şekilde duvara monte edilmelidir.
- Cihaz özel bir askı tertibatı ile uygun bağlantı parçaları( vida, dubel, vb.)kullanılarak sağlam bir şekilde duvara monte edilmelidir.
- Bacalı kombilerin duman kanalı sağlam bir şekilde bacaya tutturulmalı, baca giriş kısmı alçı ile sıvanmalı ve tam sızdırmazlık sağlanmalıdır.
- Cihaz elektrik fişi mutlaka topraklı bir prize bağlanmalıdır.
- Montaj sonrası bütün sistemin montaj kontrolü yapılmalı ve uygunluğu kanıtlanmalıdır.Gaz hattı,ısıtma ve sıcak su devresi, havalandırma, topraklama, elektrik, ve baca atış sisteminin kontrolü yapılmadan cihaz kesinlikle işletmeye alınmamalıdır.Hermetik cihazları baca kiti montajlarında her ne koşul altında olursa olsun kiriş veya kolon gibi binaya ait taşıyıcı unsunlar delinmemelidir.

Kombi Cihazları Nerelere Monte Edilebilir ?

A) Bacalı Cihazlar

- Taze hava temini yeterli,
- Minimum 10-12 m³ hacminde,
- Çekici iyi şönt veya müstakil bacası olan mutfak, veya özel cihaz odası gibi mahallere

B) Fanlı Cihazlar

- Taze hava temini yeterli,
- Minimum 10-12m³ hacminde,
- Dış ortama azami 3m mesafedeki mutfak, kapalı balkon yada özel cihaz odası gibi mahallere

C) Hermetik Cihazlar

- Dış ortamda yeterli taze hava sirkülasyonu olan,
- Dış ortam azami 3m mesafedeki mutfak, kapalı balkon, veya özel cihaz odası gibi mahallere

Kombi Cihazları Nerelere Monte Edilmez ?

A) Bacalı ve Fanlı Cihazlar

- Banyo,
- Yatak odası,
- Açık balkonlara,
Kesinlikle monte edilmemelidir. !!!

B) Hermetik Cihazlar

- Baca kiti aydınlığa verilen mahallere,
- Açık balkonlara.
Kesinlikle monte edilmemelidir.!!!

Gaz Tesisatı Montajı

- Gaz hattında özel doğalgaz borusu kullanılmalıdır. Gaz tesisatı fittingsli yapılacaksa bağlantı yerlerinde keten ve sızdırmazlık macunu kullanılmalıdır.
- Doğalgaz tesisatında kullanılacak borunun çapı ve güzergahı onaylı projeye uygun olmalıdır. Gaz boru çapı cihaz gaz giriş ölçüsünden daha küçük olmamalıdır.
- Gaz tesisatının sızdırmazlık testi yapılmadan ve uygunluğu kontrol edilmeden cihaz işletmeye alınmamalıdır. Gaz hattı sızdırmazlık kontrolü gaz sayacı ile cihaz gaz vanası, ve gaz vanası ile gaz bloğu arasında ayrı ayrı yapılmalıdır.
- Kombi girişine gaz açma / kapama amacıyla mutlaka bir adet küresel doğalgaz vanası konulmalıdır,
- Gaz boruları dolap içlerinden lambri arkasından kartonpiyer altından geçirilmez. Mutlaka açıktan çekilmek zorundadır.
- Gaz borusunun geçiş güzergahı konusunda ilgili gaz idaresinin şartnamesine uyulmalıdır.

Isıtma ve Kullanım Sıcak Su Devresi Montajı

- Kalorifer tesisatında siyah dikişli boru,kullanım suyu tesisatında ise galvaniz boru kullanılmalıdır.
- Soğuk su girişine bir adet açma kapama vanası ile soğuk su tesisatından gelecek pislikleri tutmak amacıyla bir adet filtre konulmalıdır.
- Kombinin kalorifer dönüş hattı üzerine bir adet pislik tutucu filtre konulmalıdır.
- Tesisat montaj konumuna göre üstten veya alttan dağıtım olabilir. Eğer ısıtma tesisatı üstten dağıtım ise tesisatın en üst noktasına otomatik hava tahliye pürjörü konulmalıdır.
- Her bir radyatörün giriş ve çıkışına radyatör vanası konulmalıdır dönüşe konulacak vananın reğlaj ayarı tip olması tavsiye edilir.
- Kullanım esnasında radyatörlerde olabilecek havanın tahliye edilebilmesi amacıyla her radyatör grubunda hava tahliye pürjörü olmalıdır.
- Herhangi bir nedenle tesisatta oluşacak aşırı genleşme neticesinde kalorifer tesisat suyu 3 bar emniyet ventilinden tahliye olacaktır.Mahalde kirliliğe neden olmamak için 3 bar emniyet ventilinin ucu uygun bir boru parçası ile drejana bağlanmalıdır.
- Kombi kalorifer tesisatındaki suyun zorunluluk halinde boşaltılması gerekebilir. Bu amaçla; kalorifer tesisatının en alt seviyesindeki uygun noktaya
( genellikle banyo)boşaltma musluğu takılmalı ve en yakın gidere bağlantısı yapılmalıdır.
- Kombinin kullanım sıcak su devresi bulaşık ve çamaşır makinelerini de besliyorsa,uygun yerlere bağlantı muslukları monte edilmelidir.

Sonuç

Türkiye’de ısıtma sektörünün kombi cihazlarıyla tanışması,doğalgazın ülkemize gelmesi ile birlikte başlamış ve tip cihazların kullanımı özellikle 1989 yılından sonra yaygınlaşmıştır.Kombilerin seçimi ve montajları konusunda firmaların ve gaz kuruluşlarının farklı yaklaşımları ve uygulamaları söz konusudur.Yanlış cihaz seçimleri ve uygun tarzda yapılmayan montajlar kullanıcının mevcut sistemlerden beklentilerini karışılayamamasına neden olmakla birlikte,işletmeye alma ve işletme safhasında bir çok problemle karşılaşılmamasına ve hatta ne yazık ki ölümcül olayların meydana gelmesine neden olmaktadır.Bu durum özellikle kullanıcıları mağdur etmektedir.

Dolayısıyla satıcı ve montajcı firmalar olarak uluslar arası standartlarda öngörülen montaj kurallarından hiçbir şekilde taviz verilmemeli,yerel gaz idareleri illere göre farklı doğalgaz dönüşüm şartnamesi uygulamak yerine ortak bir şartname uygulamasına geçilmelidir.

(a)